Recepty transgraniczne i dla cudzoziemców

Co to jest recepta transgraniczna?

Recepta transgraniczna to recepta na produkt leczniczy lub wyrób medyczny wystawiona przez osobę uprawnioną w kraju Unii Europejskiej, lub EFTA, która podlega realizacji w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub EFTA – zgodnie z zasadami dla tego kraju.

Do krajów EFTA, czyli Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu należą:

Islandia,
Liechtenstein,
Norwegia,
Szwajcaria.

Czytaj także: Reklama wyrobów medycznych – rozporządzenie MZ

Jak wygląda recepta transgraniczna?

Generalnie rzecz ujmując, recepta transgraniczna wystawiona jest w jednym kraju UE i przeznaczona jest do realizacji w innym kraju UE. Z tego względu jej wygląd będzie charakterystyczny dla kraju, w którym została wystawiona.

Ważne jest, aby wszystkie informacje zostały przekazane w sposób jasny i zrozumiały dla osoby realizującej receptę. Problematyczne może być odczytanie informacji, np. z recepty ukraińskiej ze względu na inny alfabet. Ważne, aby w takim przypadku nazwa substancji czynnej zapisana była jako nazwa narodowa albo tak, żebyśmy mieli pewność co do leku. Recepta transgraniczna papierowa, zgodnie z ustawą – Prawo farmaceutyczne powinna zawierać następujące dane:

imię lub imiona i nazwisko pacjenta;
datę urodzenia pacjenta;
imię lub imiona i nazwisko osoby wystawiającej receptę;
kwalifikacje zawodowe osoby wystawiającej receptę (tytuł zawodowy);
dane do bezpośredniego kontaktu osoby wystawiającej receptę (adres poczty elektronicznej, numer telefonu lub faksu, wraz z prefiksem międzynarodowym);
dane dotyczące adresu miejsca udzielenia świadczenia oraz oznaczenie „Polska”;
nazwę powszechnie stosowaną (międzynarodową) w przypadku produktu leczniczego;
nazwę własną, jeżeli:
1. przepisany produkt jest biologicznym produktem leczniczym lub
2. osoba wystawiająca receptę uważa, że jest ona niezbędna ze względów medycznych; w takim przypadku na recepcie zwięźle podaje powody użycia nazwy własnej;
postać;
moc;
ilość;
sposób dawkowania;
datę wystawienia recepty;
podpis własnoręczny osoby wystawiającej.

W tym przypadku warto pamiętać o dwóch rzeczach:

Jeśli na recepcie brakuje pewnych danych lub są wpisane błędnie, to taką receptę realizuje się zgodnie z zasadami państwa realizacji.
Z punktu widzenia realizacji recepty nazwę substancji czynnej warto wpisać jako nazwę międzynarodową, aby nie było problemu z określeniem produktu do wydania.

Recepta transgraniczna – papierowa czy elektroniczna?

Jeśli państwo, w którym pacjent chce zrealizować receptę, nie realizuje e-recept, to powinno się ją wystawić w wersji papierowej. Podobnie sprawa wygląda z receptą transgraniczną dla osoby małoletniej.

Niektóre kraje mają możliwość realizowania e-recept transgranicznych. Oprócz Polski należą do nich:

Estonia,
Finlandia,
Portugalia,
Hiszpania,
Chorwacja.

Czytaj także: Wystawianie i realizacja zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne – komunikat NFZ

Na co można wystawić receptę transgraniczną?

Na recepcie transgranicznej mogą znaleźć się wyroby medyczne lub produkty lecznicze. W przypadku produktów leczniczych będą to:

Leki OTC dostępne bez recepty.
Leki dostępne na receptę o kategorii dostępności Rp.

Na recepcie transgranicznej nie mogą znaleźć się produkty lecznicze recepturowe oraz o kategorii dostępności Rpz, a także preparaty zawierające środki odurzające i psychotropowe (wykaz N i P).

Odpłatność recepty transgranicznej

Recepta transgraniczna jest zawsze realizowana pełnopłatnie (100%). Wyjątek stanowi sytuacja, w której pacjent realizuje taką receptę w kraju wystawienia. Jeśli spełnia warunki refundacji, to można ją zrealizować zniżkowo (recepta transgraniczna wystawiona w Polsce i realizowana w Polsce przez osobę posiadającą ubezpieczenie zdrowotne).

Natomiast polski pacjent, który realizuje receptę transgraniczną w innym kraju, ma możliwość wystąpienia o zwrot kosztów do limitu refundacji. Wszelkie informacje potrzebne do tego procesu znajdziesz tutaj.

Pamiętaj o tym w przypadku e-recepty transgranicznej

Jeśli została wystawiona ci e-recepta i chcesz ją zrealizować za granicą to przed pierwszą realizacją musisz zalogować się w IKP. Następnie musisz przejść do pola “Uprawnienia” i zaznaczyć zgodę “Wyraź zgodę na obsługę Twoich e-recept za granicą” oraz wybrać kraje realizacji.

Pamiętaj też o tym, że taka recepta nie może zostać zrealizowana częściowo. Nie ma możliwości wydania innej dawki leku. Nie można na niej wypisać wyrobów medycznych.

Recepty dla cudzoziemców

Istnieją także inne sytuacje, w których obcokrajowiec może przyjść do apteki w celu realizacji recepty. Tłumaczymy je poniżej.

Recepta wystawiona poza UE

Apteka ma obowiązek realizacji recepty, która została wystawiona w kraju spoza Unii Europejskiej lub EFTA. Jest ona zawsze realizowana z odpłatnością 100%. Nie ma również możliwości wydania na nią leków psychotropowych i odurzających. Na takiej recepcie mogą znaleźć się tylko leki o kategorii dostępności Rp.

Zobacz także: Zarządzanie w aptece w praktyce – jak przygotować aptekę na przyjęcie magistra po stażu?

Obcokrajowiec z kartą EKUZ

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego wystawiana jest obywatelowi danego państwa przez organy dla tego państwa zasadne. To unijny dokument, który potwierdza prawo do świadczeń medycznych. Może zostać wystawiona dla wszystkich osób, które mają prawo do otrzymania gwarantowanych świadczeń zdrowotnych – w tym również dla dzieci.

Lekarz może wystawić receptę dla obcokrajowca z kartą EKUZ na podobnych zasadach, jak dla polskiego pacjenta. Ważne, aby na recepcie zamieścić numer karty EKUZ i kraj pochodzenia pacjenta. Jeśli te dane nie zostały wpisane albo zostały wpisane błędnie, to mamy możliwość ich uzupełnienia na rewersie.

Pamiętajmy o tym, że farmaceuci nie mają obowiązku weryfikacji prawa do świadczenia zdrowotnego dla pacjenta. Za to odpowiada lekarz. Naszym obowiązkiem jest sprawdzenie daty ważności karty EKUZ. Podczas wysyłania zestawienia refundacyjnego należy również zamieścić jej kopię (bądź certyfikatu zastępczego), dlatego trzeba o tym pamiętać podczas realizacji recepty.

Wzory aktualnie obowiązujących kart EKUZ znajdują się na tej stronie.

Kartę EKUZ może zastąpić certyfikat zastępczy.

W przypadku karty EKUZ pacjentowi nie przysługują benefity wynikające z uprawnień dodatkowych (np. Senior, IB, ZK itd.).

Obcokrajowiec z poświadczeniem NFZ

Kolejną sytuacją jest realizacja recepty dla obcokrajowca z poświadczeniem NFZ. To dokument wydawany w Polsce, w języku polskim, który zapewnia więcej uprawnień niż karta EKUZ. Poświadczenie uprawnia do uzyskania świadczeń zdrowotnych w pełnym zakresie – tak jak dla obywatela Polski.

W tym przypadku możliwa jest realizacja recept z uprawnieniami dodatkowymi. Poświadczenia wydanego przez OW NFZ nie trzeba przekazywać z zestawieniem refundacyjnym.

Czytaj także: Podmioty uprawnione do zakupu w hurtowni farmaceutycznej – tekst jednolity rozporządzenia

Inne dokumenty uprawniające do świadczeń

Istnieje także szereg innych uprawnień, które umożliwiają obcokrajowcom korzystanie ze świadczeń zdrowotnych. Należą do nich np.:

Formularze serii E, S1.
Karta Polaka.
Karta Pobytu Stałego.
Paszport.
Tymczasowe Zaświadczenie Tożsamości Cudzoziemca.

Pamiętajmy o tym, że to osoba wystawiająca receptę weryfikuje możliwość korzystania ze świadczeń. My, jako osoby realizujące receptę jedynie weryfikujemy poprawność danych dokumentów i nie kwestionujemy prawa do świadczeń.

Zobacz także: Zarządzanie apteką w praktyce – jak ułożyć grafik pracy?

Bibliografia: