Leki z kategorią dostępności Rpz oraz Lz

Wszystkie produkty lecznicze, które są dopuszczone do obrotu, posiadają odpowiednią kategorię dostępności. Najczęściej spotykamy się z kategorią Rp i OTC. Poniższe kompendium wyjaśnia jak postępować w przypadku produktów leczniczych z kategorii Lz i Rpz.

Czym jest kategoria Lz?

Kategoria Lz odnosi się do produktów leczniczych, których podawanie powinno odbywać się w placówce medycznej, czyli w szpitalu lub klinice. 

Leki z tej kategorii mają właściwości farmakologiczne, sposób podawania i wskazania, które uniemożliwiają ich samodzielne stosowanie przez pacjentów. 

Czy apteka może wydać leki o kategorii dostępności Lz?

Apteka może zaopatrzyć się w hurtowni farmaceutycznej w leki z tej kategorii. Należy jednak uważać podczas wydawania, ponieważ nie można wydać leku przeznaczonego dla lecznictwa zamkniętego na receptę lekarską.

Jedynie zapotrzebowanie zezwala na obrót produktami leczniczymi z tej kategorii. 

Jak wygląda zapotrzebowanie na leki z kategorii Lz?

Zapotrzebowanie posiada taki sam wzór jak w przypadku innych leków.

Warto pamiętać o kontroli podmiotu wystawiającego zapotrzebowanie. Placówka, lub osoba wykonująca działalność musi znajdować się w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Rejestr podmiotow znajdziesz pod adresem: https://rpwdl.ezdrowie.gov.pl/

Czy można wydać leki z kategorii Lz dla lekarzy weterynarii? 

Apteka może wydać leki z tej kategorii jedynie na zapotrzebowanie. Gabinety weterynaryjne nie wykonują działalności leczniczej, w związku z tym nie mogą wystawiać zapotrzebowań. Mogą jednak same zaopatrywać się w hurtowniach farmaceutycznych, gdzie mogą zakupić leki z tej kategorii.

Czytaj również: Zasady wydawania leków Lz z apteki

Co ma zrobić pacjent, który posiada receptę na leki z kategorii Lz? 

W niektórych przypadkach konieczne jest wykupienie przez pacjenta leków z kategorii Lz. Pacjent powinien poprosić swojego lekarza o wystawienie zapotrzebowania. Apteka nie ma podstawy do odmowy poprawnie wystawionego zapotrzebowania. Jest to obejście systemu, jednak w praktyce zdarza się często, zwłaszcza u pacjentów objętych opieką paliatywną.

Czytaj także: Jak realizować zapotrzebowania?

Czym jest kategoria Rpz?

Leki z tej kategorii, które wg Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 listopada 2008 roku w sprawie kryteriów zaliczenia produktu leczniczego do poszczególnych kategorii dostępności:

• Stosuje się w terapii chorób lub stanów klinicznych, które muszą być zdiagnozowane w warunkach szpitalnych lub w ośrodkach o odpowiednim zapleczu diagnostycznym, chociaż podawanie j dalsza opieka mogą być prowadzone gdzie indziej;
• Są przeznaczone dla pacjentów leczonych ambulatoryjnie, ale ich stosowanie może powodować ciężkie skutki uboczne, a w przypadku szczepionek poważne działanie niepożądane i wymagać specjalnego nadzoru lekarza w całym okresie terapii;

W tej kategorii znajdziemy głównie leki stosowane w leczeniu nowotworów. 

Jak wygląda recepta na leki Rpz?

Recepty na produkty lecznicze z kategorii Rpz wyglądają tak samo jak te najczęściej spotykane z kategorii Rp. Podlegają tym samym regulacjom i mają te same wymagania formalne. 

Czy przy wydawaniu leku o kategorii Rpz powinniśmy o tym poinformować pacjenta?

Odpowiedzialność za ordynowanie leku ponosi lekarz i to właśnie on powinien poinformować pacjenta o tym, jakie działanie ma lek, który został wdrożony do terapii. Niemniej jednak zawsze powinniśmy poinformować pacjenta o możliwych działaniach niepożądanych leków oraz ich prawidłowym stosowaniu. W przypadku tej kategorii produktów leczniczych w większości przypadków pacjenci są świadomi powagi swojej terapii. 

mgr farm. Martyna Piotrowska

Podstawa prawna: 

1. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne.
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów zaliczenia produktów leczniczego do poszczególnych kategorii dostępności.
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept.